पस्तीशीची ऐशीतैशी… 

These players have proved time and again that age is no barrier when it comes to performance

कबड्डी तसा दणकट लोकांचा खेळ. या खेळात टिकून रहायचे तर चांगल्या शरीरयष्टी असण्याबरोबरच दुखापतींनाही दूर ठेवणे गरजेचे असते. मैदानावर वेगाने घडणाऱ्या घडामोडी, सतत शरीरावर पडत असलेला ताण यामुळे अनेक खेळाडूंचा खेळ पस्तिशीनंतर खालावतो. काही खेळाडू मात्र या सगळ्यावर मात करत खेळत राहतात. अशाच काही ‘तरुण’ खेळाडूंवर या लेखातून नजर टाकण्याचा हा प्रयत्न
१. धर्मराज चेरलातन – अण्णा या टोपणनावाने ओळखला जाणारा धर्मराज ४५ वर्षांचा आहे. ज्या वयात अनेक खेळाडू मॅट सोडून प्रशिक्षकपदाची वाट चोखाळतात त्या वयात अण्णा अजूनही मॅटवर रमतोय.  प्रोकबड्डीमधील सर्वात वयस्कर खेळाडू असूनही अण्णाचा फिटनेस मात्र तरुणांना लाजवेल असा आहे.
अण्णा भारताकडूनही खेळला आहे. भारताकडून त्याने १९९९ आणि २०१० च्या दक्षिण आशियाई स्पर्धांमध्ये सुवर्णपदक मिळवले आहे. अहमदाबादमध्ये झालेल्या २०१६ च्या कबड्डी विश्वचषकात भारताने विजेतेपद मिळवले. अण्णा ह्या विजेत्या संघाचा सदस्य होता. भारतातील देशांतर्गत स्पर्धांमध्ये तो भारतीय रेल्वेकडून खेळतो. ६६व्या वरिष्ठ राष्ट्रीय कबड्डी स्पर्धेत भारतीय रेल्वेने त्याच्या नेतृत्वाखाली सुवर्णपदक मिळवले होते. यावर्षी मार्च महिन्यात झालेल्या ६७ व्या वरिष्ठ राष्ट्रीय कबड्डी स्पर्धेतही तो रेल्वेच्या विजेत्या संघाचा सदस्य होता.
प्रो कबड्डीमध्ये अण्णा पहिले दोन हंगाम बेंगळुरू बुल्सकडून खेळला. दुसऱ्या हंगामात त्याने बंगळुरूकडून पकडीचे सर्वाधिक ४२ गुण नोंदवले. त्यानंतर तो तेलगू टायटन्स, पटना पायरेट्स, पुणेरी पलटण, यु मुंबा, हरयाणा स्टीलर्स यासारख्या संघांकडून खेळलेला आहे. चौथ्या हंगामात पटना पायरेट्सचे नेतृत्व करताना त्याने संघाला प्रो कबड्डीचे दुसरे विजेतेपद मिळवून दिले. अण्णाची पत्नी पुणेकर असून तीही एक कबड्डी खेळाडू आहे. अण्णाचा मुलगा पुण्यात शिकत असून तोदेखील कबड्डीचे धडे गिरवतो.
२. जीवा कुमार – एकोणचाळीस वर्षीय जीवाने एक उत्तम डिफेंडर म्हणून नाव कमावले आहे. मात्र कबड्डी क्षेत्रात येण्यासाठी जीवाच्या आईवडिलांचा त्याला विरोध होता. जीवाच्या चांगल्या खेळामुळे अखेरीस त्यांनी त्याला कबड्डी क्षेत्रात येण्याची परवानगी दिली. पुढे जाऊन जीवा भारतासाठीदेखील खेळला. भारताकडून खेळताना २०१० च्या आशियाई स्पर्धांमध्ये त्याने सुवर्णपदक मिळवले. कबड्डी खेळत नसतो तेव्हा जीवा स्टेट बँकेत असिस्टंट मॅनेजर म्हणून नोकरी करतो.
प्रो कबड्डीत जीवा यु मुंबा, युपी योद्धा आणि बंगाल वॉरियर्स या संघांकडून खेळला आहे. त्याने यु मुंबा आणि बंगाल वॉरियर्स या संघांकडून प्रो कबड्डीचे विजेतेपद मिळवलेले आहे. जीवाला त्याच्या सुपर टॅकल आणि डॅशच्या कौशल्यासाठी ओळखले जाते. गेल्यावर्षीच्या हंगामानंतर जीवा निवृत्त होईल असे वृत्त काही वाहिन्यांनी दिले होते मात्र जीवाने अजूनतरी अशी कोणतीही घोषणा केलेली नाही. प्रो कबड्डीच्या आठव्या हंगामात जीवाच्या अनुभवाचा फायदा एखादा संघ करून घेईल का ह्याकडे चाहत्यांचे लक्ष असेल.
३. जोगिंदर नरवाल – मोठा भाऊ कबड्डी खेळतो म्हणून जोगिंदरसुद्धा कबड्डीकडे वळला. आपला भाऊ आशियाई सुवर्णपदक विजेता आहे, त्याला चांगली नोकरी आहे हे पाहून जोगिंदरला कबड्डी खेळण्यासाठी प्रेरणा मिळाली. भावानेही त्याला कबड्डीमध्ये कारकीर्दघडविण्यासाठी पाठिंबा दिला.  तो भारतीय रेल्वेकडूनसुद्धा खेळला.
प्रो कबड्डीत जोगिंदर बंगळुरू बुल्स, यु मुंबा, पुणेरी पलटण या संघाकडून खेळला. गेले दोन हंगाम तो दबंग दिल्ली संघाचे नेतृत्व करतो आहे. त्याच्या नेतृत्वाखाली गेल्या हंगामात दिल्लीने अंतिम फेरी गाठली होती.
४. जसवीर सिंग –  एक वेळ अशी होती की जसवीरचा भाऊ कबड्डीपटू होण्याचा प्रयत्न करत होता. मात्र त्याला काही कारणामुळे हे जमले नाही. आपल्या भावाला जी गोष्ट जमली नाही ती आपण करून दाखवायची असा चंग जसवीरने बांधला. लवकरच पंजाब पोलिसकडून त्याने कबड्डी खेळायला सुरुवात केली. तीन वर्षे पंजाब पोलिसकडून खेळल्यानंतर त्याने ओएनजीसीकडून खेळण्यास सुरुवात केली.
मात्र कुठेतरी भारताकडून खेळण्याची त्याची इच्छा पूर्ण होत नव्हती. प्रो कबड्डीच्या रूपात त्याला स्वतःला सिद्ध करण्याची संधी मिळाली. प्रो कबड्डीच्या पहिल्या हंगामात त्याने चांगली कामगिरी करत संघाला विजेतेपद मिळवून देण्यात महत्वाची भूमिका बजावली. याचवर्षी झालेल्या आशियाई स्पर्धांमध्ये त्याने भारताकडून खेळताना सुवर्णपदक मिळवले. चार वर्षांपूर्वी २०१६ मध्ये पार पडलेल्या कबड्डी विश्वचषकात विजेता ठरलेल्या भारतीय संघाचाही तो सदस्य होता. कबड्डीमधील त्याच्या योगदानासाठी भारत सरकारने त्याचा अर्जुन पुरस्कार देऊन सन्मान केला. छत्तीस वर्षीय जसवीर ‘नवाब’ या टोपणनावाने प्रसिद्ध आहे.
चार हंगाम जयपूरकडून खेळल्यानंतर तो तमिळ थलयवाज संघाकडून खेळला. गेल्या हंगामात कोणत्याही संघात जागा मिळवण्यात तो अयशस्वी ठरला. आता जसवीर या हंगामात पुन्हा लिलावासाठी उपलब्ध होतो की निवृत्तीची घोषणा करतो याकडे सर्वांचे लक्ष असेल.
५. निलेश शिंदे – निलेशचे कुटूंब चिपळूणहून डोंबिवलीत स्थायिक झाले. घरची परिस्थिती बेताचीच असल्याने आपल्याला लवकरात लवकर नोकरी पाहिजे हे निलेशने जाणले होते. वेळ पडली तेव्हा अगदी पेपर टाकूनसुद्धा निलेशने पैसे कमावले. दुसरीकडे स्पोर्ट्स कोट्यातून त्याने पोलीस भरतीसाठी प्रयत्न करायला सुरुवात केली. कबड्डीच्या प्रेमापोटी खेळणे सुरूच होते. निलेश महिंद्रा अँड महिंद्रा कडून खेळत असे. मात्र कुटूंब चालवायचे तर स्थिर नोकरी पाहिजे म्हणून तेही प्रयत्न सुरूच होते. हे सुरु असताना एक दिवस निलेशला भारत पेट्रोलियमकडून नोकरी मिळाली. गंमत म्हणजे त्याच दिवशी पोलीस मेरिट लिस्टलासुद्धा त्याचे नाव लागले. यावेळी मात्र निलेशने आपल्या कबड्डीवरच्या प्रेमाला कौल देत पोलिस दलाच्या नोकरीवर पाणी सोडले आणि  भारत पेट्रोलियमची नोकरी स्वीकारली.
दरम्यान एक कबड्डी खेळाडू म्हणून निलेश प्रसिद्ध झाला होता. त्याने महाराष्ट्राचे नेतृत्व करत राष्ट्रीय पातळीवर सुवर्णपदकसुद्धा जिंकले होते. अशातच प्रो कबड्डीच्या पहिल्या हंगामात त्याला बंगाल वॉरियर्सकडून खेळण्याची संधी मिळाली. मिळालेल्या संधी दोन्ही हातानी कवटाळत निलेश प्रो कबड्डीत खेळू लागला. प्रो  कबड्डीने त्याचे जीवन बदलून टाकले. चार हंगाम बंगालकडून खेळल्यानंतर पाचवा हंगाम तो दबंग दिल्लीकडून खेळला. एक वरिष्ठ खेळाडू म्हणून निलेशच्या अनुभवाचा संघाना वेळोवेळी फायदा झाला. प्रो कबड्डीच्या पाचव्या हंगामानंतर मात्र निलेशने एक मोठी चूक केली. मुंबईत एका स्थानिक स्पर्धेत केलेल्या मारामारीमुळे निलेश वर गुन्हा दाखल झाला. त्यानंतर त्याचे नाव प्रो कबड्डीच्या लिलाव यादीतून वगळण्यात आले. आता त्याची प्रोकबड्डी कारकीर्द जवळपास संपल्यात जमा आहे.
६. बाजीराव होडगे – मुंबईच्या बीडीडी चाळीतल्या एका गिरणी कामगाराचा मुलगा असलेल्या बाजीरावला आपण पुढे जाऊन प्रोकबड्डीत खेळू असे स्वप्नातही वाटले नसेल. मात्र कष्ट करण्याची तयारी आणि स्वतःकडे असलेल्या गुणवत्तेच्या जोरावर त्याने ती मजल मारली. गरिबीमुळे वेळप्रसंगी सीडीमध्ये गाणी भरून ती सीडी २० रुपयांना विकून बाजीराव पैसे कमावीत असे.  नंतर आयसीआयसीआय बँकेत हाऊसकिपरची नोकरीदेखील त्याने केली. मात्र हे करता असताना त्याने आपली जिम आणि कबड्डीची आवड जोपासली. याच्याच जोरावर पुढे जाऊन त्याला महाराष्ट्र पोलीस दलात नोकरी लागली. महाराष्ट्र पोलीसकडून कबड्डी खेळायला सुरुवात केल्यावर बाजीरावाचा खेळ सगळ्यांच्या समोर आला. भारत पेट्रोलियम, एअर इंडिया सारख्या दादा संघांबरोबर खेळताना बाजीरावने दाखवलेला निडरपणा अनेकांच्या नजरेत भरला. याच्याच जोरावर प्रो कबड्डीच्या पहिल्या हंगामात त्याची बंगाल वॉरियर्सने निवड केली. कुठलीही राष्ट्रीय दर्जाची स्पर्धा न खेळता प्रोकबड्डीत निवड झालेल्या काही निवडक खेळाडूंमध्ये बाजीरावचा समावेश होतो.
प्रोकबड्डीचे पहिले तीन हंगाम बंगालकडून खेळल्यानंतर तो पटना पायरेट्सकडून चौथा हंगाम खेळला. या हंगामात पटना पायरेट्सने विजेतेपदही मिळवले. त्यानंतरचे दोन हंगाम तो दबंग दिल्ली आणि जयपूर संघांकडून खेळला. गेल्या हंगामात बाजीरावला कोणत्याही संघाने आपल्या ताफ्यात घेतले नाही. सध्या तो महाराष्ट्र पोलीसकडून विविध स्पर्धांमध्ये खेळतो.